zaterdag 30 augustus 2014

OUDERWETSE APPELTAART



Na alle nieuwe recepten en kookboeken van de afgelopen week leek het me gisteren tijd voor een golden oldie: appeltaart. Appeltaart heeft een speciale plek in mijn bakhart, want het was het eerste recept dat ik in de oven probeerde en ik was meteen verkocht. Het lukte! In tegenstelling tot alle sous-chef karweitjes die ik moest doen als deel van mijn opvoeding nadat ik uit school kwam. 'Goh, wat is die witlofsalade toch bitter. Heb je de kernen er wel uitgesneden toen je ze in stukjes sneed?' 'Huh, hoezo? Dát stond niet op het briefje!' Of: 'Wat zijn dit voor gehaktballen? Heb je het gehakt niet eerst aangemaakt?' 'Aangemaakt, wat betekent dat nou weer?' En ik ben er zeker van dat dat óók niet op het briefje stond. Hoe dan ook, deze ervaringen waren nou niet echt hoopgevend en als je me toen had gezegd dat ik tien jaar later voor de lol in de keuken zou staan, had ik je waarschijnlijk getrakteerd op een zeer sarcastische opmerking.



Maar hier zijn we dan, ruim tien jaar later en het is tijd voor appeltaart. Het recept heb ik in de loop der jaren hier en daar een klein beetje aangepast. De hoeveelheid suiker is bijvoorbeeld drastisch verlaagd, want je wilt appels proeven, geen suiker. En de citroen heeft zijn intrede gedaan, niet alleen als sap in de vulling, maar ook als rasp in het deeg. Daarnaast is het me gelukt om een geheel veganistische appeltaart te produceren, maar daar gaan we het nu niet over hebben, want voor de foto's moest hij goed glanzen en dan heb je ei nodig. (Al leert één keer googelen dat je daar blijkbaar ook het van origine Duitse product MyEy EyGelb voor kunt gebruiken uit een busje, maar ehh, we wilden toch juist minder uit pakjes eten?)



Een taart bakken dient meerdere doelen. Het meest praktische en voor de hand liggende is dat je een paar dagen kunt genieten van taart. Dit weekend, dat bestaat uit meerdere etentjes, was het dus bij uitstek geschikt, want op die manier was ik in één keer klaar voor alle toetjes :-) Het meer platonische doel is rust in de kop. Want je kunt wel denken: o, die appeltaart maak ik al tien jaar, die flans ik wel even in een halfuurtje in elkaar, maar nee, daar wordt de taart niet lekkerder van. Aandacht is het devies. En daar komt nog bij dat als de taart in de oven staat je huiskamer heerlijk gaat ruiken naar gebakken appeltjes.



Recept ouderwetse appeltaart
Ingrediënten voor het deeg:
300 gram zelfrijzend bakmeel
200 gram ongezouten boter in kleine stukjes op kamertemperatuur
1 ei
80 gram donkerbruine basterdsuiker (daar krijg je zo'n mooi donkerbruin deeg van, maar 'gewone' bruine rietsuiker kan ook)
1 zakje vanillesuiker
rasp van 1 schoon geboende citroen
snuf zout

Ingrediënten voor de vulling:
1 kilo lichtzure, stevige appels (bij twijfel liever eentje meer dan eentje minder). Als je de hand kan leggen op van die grote Goudreinetten: doen! Anders kunnen ook Elstar, Golden Delicious en Jonagold)
100 gram rozijnen
3 theelepels gemalen kaneel
1 zakje vanillesuiker
sap van een halve uitgeperste citroen

Nodig:
Bakpapier
Springvorm van 24cm doorsnede
Deegroller
Keukenkwastje
1 eierdooier
eventueel 1-2 eetlepels custardpoeder

1. Doe alle ingrediënten voor het deeg in een kom en kneed goed door elkaar (geen genuil met zeef dit en maak een kuiltje voor dat, alles in een keer is prima, als je maar goed kneed tot je geen witte stukjes boter meer door het deeg ziet zweven)

2. Maak van het deeg een bal, leg het in de kom, zet er een bord op om af te dekken en zet in de koelkast te rusten.

3. Schil de appels en snijd ze in stukken. Maak de stukken niet te klein, je wilt geen appelmoestaart. Je kunt uitgaan van 8 partjes per halve appel.

4. Meng in een grote kom of pan alle ingrediënten voor de vulling en schep goed door elkaar. Zet aan de kant.

5. Verwarm de oven voor op 180 graden (dit kun je eerder doen, maar mij werkt het altijd op de zenuwen als hij al op temperatuur is op het moment dat ik nog appels sta te schillen in het kader van omg wat een verspilde energie).

6. Haal het deeg uit de koelkast. Maak je aanrecht goed schoon of gebruik een megagrote snijplank en bestrooi je werkblad met bloem. Zorg dat je deegroller ook 'bebloemd' is. Rol het deeg uit tot het ongeveer 1 cm dik is. In het begin kun je het beste je deeg een paar keer door de bloem wentelen, zodat het niet blijft plakken aan je werkblad.

7. Bekleed een springvorm met bakpapier en maak een afdruk van de springvorm in je deeglap. Snijd de cirkel eruit en leg in de vorm. Bekleed nu de zijkanten van je springvorm met deeg (snijd daarvoor de deeglap op maat).

8. Vul de springvorm met de appelvulling en druk hier een daar een beetje aan. Is je vulling erg vochtig, bijvoorbeeld omdat je bent uitgeschoten met je citroensap of omdat je appels veel vocht afgeven, bedek de bodem van het deeg dan eerst met 1-2 eetlepels custardpoeder.

9. Vouw de zijkanten van het deeg iets over de vulling heen. Maak linten van de rest van het deeg en leg het horizontaal, verticaal en diagonaal (afhankelijk van hoeveel deeg je over hebt) over de vulling. Je kunt hier als je wilt helemaal losgaan: Fibonacci reeksen, jaartallen, leeftijden, huwelijksjubilea, you name it!

10. Scheid een ei. Het eiwit wordt niet gebruikt (meringue!). Doe de dooier in een kommetje en verspreid de dooier met een kwastje over de bovenkant van de taart.

11. Zet de taart iets onder het midden van de oven en bak hem in ca. 75 min. gaar en goudbruin.



De taart is goddelijk op zichzelf of met een kop koffie, maar ook heel lekker met vers geklopte slagroom en een bol vanilleroomijs. En voor een echt culinair toetje voeg je dan nog een klein glaasje custard toe. Succes gegarandeerd.

NB: dit is mijn aangepaste recept en het bevat dus minder suiker dan 'traditionele' recepten, zoals je ze vind op een pak zelfrijzend bakmeel voor appeltaart van Koopmans. Voor de basis van het traditionele deeg (meel, boter, suiker/ei) kun je het ezelsbruggetje 3, 2, 1 gebruiken: 300 gr meel, 200 gr boter, 100 gr suiker en 1 ei. Al schijn je hier wel een basiskennis van bakken voor te moeten hebben, want er was eens iemand die deeg had gefabriceerd van 300 gr boter, 2 eieren en 100 gram meel...tja).

Gerelateerde posts:
Code cacao: Chocoladetaart
Aanwinsten van deze week: Cranberrytaart met peer
Verjaardagstaart: Stapeltaart van pompoen met kokosglazuur / Chocoladebanaantaart met walnoten
Sippe tijdschriften (of toch niet?): Worteltaart met romig glazuur